Beslis zelf

Bij beslissingen nemen, kun je, heel kort door de bocht, twee situaties hebben. Je neemt alle beslissingen zelf of je laat anderen beslissen en neemt genoegen met "wat er over blijft".
Uiteraard zijn dit twee extremen. Je zou zeggen dat beslissen in de praktijk wel ergens tussen die twee in zou liggen. Ik verbaas me er dan ook vaak over dat men feitelijk toch naar een van de twee extremen overhelt, of zelfs bijna automatisch toepast.

Zoals zo vaak in het leven, gaat het erom dat je gegeven de situatie, de context, je verantwoordelijkheden etc. de juiste balans vindt tussen de diverse facetten van jouw beslissingen en van jouw handelen.

Daarmee benoem ik meteen ook het eerste belangrijke punt bij het beslissen: heb je voldoende zicht op de situatie, de context en je verantwoordelijkheden? Bedrijfsmatig tot goede beslissingen komen, betekent dus de noodzaak tot een het maken van een goede analyse van het speelveld waarbinnen beslissingen genomen moeten worden.

Een tweede punt is dat je beslissingen die je neemt – dat geldt zeker voor managers en leidinggevenden – vrijwel altijd neemt om het gedrag van anderen te beïnvloeden of te sturen. Iedereen weet dat het nemen van beslissingen "over de hoofden van mensen heen", bij gewenste gedragsveranderingen meestal niet werkt. Je zult daarom voor draagvlak voor je beslissingen moeten zorgen. Dit bereik je alleen als je de betrokken personen in je organisatie bij de beslissingen die jij nemen moet, betrekt. Ook al ben je de uiteindelijk verantwoordelijke voor de beslissing, als je de mensen om je heen aan jouw kant hebt, zal de beslissing kwalitatief vermoedelijk beter zijn en heb je in elk geval steun van je omgeving voor die beslissing. Zij zullen zich mede verantwoordelijk voelen.

Een ander punt is dat je dicht bij jezelf moet blijven. Dat klinkt heel trendy en lijkt op een cliché. Dat is het niet. Je bent een persoon en vanuit jouw persoonlijke overtuiging en ethiek heb je bepaalde grenzen. Ook in jouw functie moet je die persoonlijke grenzen in hun waarde laten. Dus niet klakkeloos doen wat er door "de top" van je gevraagd wordt, maar toetsen aan jouw eigen grenzen en waarden.
Voor jou als functionaris, gecombineerd met de persoon die je bent, zijn dit soort grenzen er ook. Het is van groot belang daarover duidelijk te zijn naar jezelf en vooral naar "de top" en de organisatie.

Het klinkt misschien wat zwaar, zoals ik het nu op papier zet, maar dat is het in de praktijk niet of veel minder. Juist als je duidelijk bent over de grenzen die voor jou gelden, zowel persoonlijk als funtioneel en daar ook met anderen de discussie over durft aan te gaan, zul je twee effecten krijgen:
- de ander zal jou meer en meer gaan waarderen en meer vertrouwen in je krijgen
- de kwaliteit van jouw beslissingen, in het geheel van het bedrijfsbelang, zal toenemen.

Hieronder het recept van een relatief simpel gerecht. Persoonlijk ben ik er dol op: Caldo Verde. Een van oorsprong Portugese soep op basis van Cavolo Nero of boerenkool. Soep is iets waar veel mensen van kunnen blijven eten. Toch is er bij een etentje vaak terughoudendheid is om een tweede bordje soep te nemen. Je kent het wel: "Nee, ik denk dat het teveel wordt!", "Er komt nog meer!". Allemaal op zich waar, maar eigenlijk zou je dat bordje soep extra wel heel graag willen. Ga in zo'n situatie dus niet mee in de beeldvorming zoals die uit de twee citaten naar voren komt, maar beslis zelf. Wil ik het wel of wil ik het niet. Ik kies zelf meestal maar voor het extra bordje soep en hou er dan bij de volgende gerechten rekening mee. Bedenk daarbij ook dat de kok het leuker vindt niet geconfronteerd te worden met de aangegeven citaten, maar veel blijer is met de positieve reactie van het eten van een extra bordje soep. Beslis in dit geval zelf, binnen jouw grenzen.